Stres jest naturalną reakcją organizmu na wyzwania i sytuacje, które są postrzegane jako zagrożenie, trudne lub wymagające adaptacji. Istnieje wiele czynników, które mogą przyczyniać się do tego, dlaczego ludzie doświadczają stresu. Codziennie towarzyszy nam stres, który ma znaczący wpływ na nasze samopoczucie i sposób, w jaki działamy. Jednak czy zdajemy sobie sprawę, jak bardzo stres może wpływać na nasze zdrowie? Czy jest on tylko związany z naszym zdrowiem psychicznym, czy też ma oddziaływanie na cały organizm? Jakie są przyczyny stresu?
Czym jest stres i jakie są przyczyny stresu?
Stres to stan, w którym nasz umysł i ciało są pod dużym obciążeniem, prowadząc do zakłócenia równowagi zarówno psychicznej, jak i fizycznej. Jest to reakcja organizmu na bodźce, które postrzegamy jako wyzwanie lub zagrożenie, zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Kiedy doświadczamy stresu, nasz organizm uruchamia różne reakcje, które pomagają nam się zmobilizować i przystosować do nowych warunków. Innymi słowy, stres jest odpowiedzią organizmu na sytuacje, które wymagają naszej uwagi i reakcji. Ze względu na ich charakter, możemy podzielić stres na eustres i dystres. Przyczyny stresu mają różne źródła.
Eustres jest to rodzaj „pozytywnego stresu”, który często przynosi korzyści i pozwala nam radzić sobie z sytuacjami, które wymagają naszej uwagi i aktywności. Występuje, gdy odczuwamy ekscytację lub pobudzenie przed wykonaniem ważnego lub interesującego zadania. Ten rodzaj stresu mobilizuje nas do działania, dodaje energii i motywuje nas do osiągania celów.
Z kolei dystres, znany jako „negatywny stres”, ma negatywny wpływ na nasz organizm. Pojawia się, gdy nie jesteśmy w stanie poradzić sobie z sytuacją wymagającą naszej uwagi i działania. Dystres towarzyszy nam wtedy, gdy odczuwamy napięcie, niepokój, lęk lub poczucie zagrożenia. Jest to rodzaj stresu, który może prowadzić do rozwoju zarówno chorób psychicznych, jak i fizycznych.
Przyczyny stresu
- Najczęściej co nas trapi i martwi to zdecydowanie problemy osobiste. Trudności w relacjach, konflikty rodzinne, problemy finansowe, utrata bliskiej osoby, problemy zdrowotne lub trudności emocjonalne bez wątpienia są źródłem stresu u większości osób. Warto zauważyć, że to, co może być stresujące dla jednej osoby, niekoniecznie musi być takie samo dla innej. Każdy ma swoje własne czynniki stresogenne. Jednak to, co łączy nas wszystkich to, zrozumienie, że własnych źródeł stresu, aby móc skutecznie radzić sobie z nimi.
- Wysokie oczekiwania, duża ilość obowiązków, napięcie w środowisku pracy, konflikty interpersonalne lub brak stabilności zawodowej? Nie jest Ci to obce? Presja w pracy ma ogromny wpływ na ciągłe poczucie stresu i napięcia.
- Również wielkie zmiany życiowe, takie jak przeprowadzka, rozwód, narodziny dziecka, strata pracy lub emerytura, mogą prowadzić do znacznego stresu. Wszystko, co nowe i nieznane wywołuje u nas różne emocje. Masz poczucie stałego tłumienia emocji? Nie wstydź się skorzystać z pomocy. Często zwykła rozmowa z doświadczoną osobą, ułatwia pozbyć się ogromnego ciężaru, jakim jest stres.
- Konflikty i trudności interpersonalne często generują wiele negatywnych emocji. Niezdrowe relacje, konflikty z innymi osobami, trudności w komunikacji lub brak wsparcia społecznego doprowadzają do stałego napięcia.
- Czy pamiętasz o odpoczynku? Zbyt wiele zadań do wykonania, zbyt mało czasu, brak równowagi między życiem zawodowym a osobistym, nadmiar obowiązków i zobowiązań, to wszystko napędza Twój stres. Dlatego tak ważne jest, aby pamiętać o zdrowym odpoczynku, bez wyrzutów sumienia.
- Są również sytuacje, w których czujemy się niepewni lub nie mamy kontroli nad tym, co się dzieje. Często dotyczy to przyszłości, zmiany w środowisku lub nieprzewidywalne wydarzenia. Ciągłe zadręczanie się myślami, może być przyczyną stresu.
- Mniej specyficzne przyczyny stresu to czynniki zewnętrzne, takie jak hałas, zanieczyszczenie, natłok informacji, czy trudne warunki życia.
Objawy stresu i niepokoju
Jakie są objawy fizyczne?
Zwiększone bicie serca, nadmierne pocenie się, drżenie, napięcie mięśniowe, bóle głowy, problemy żołądkowe (np. ból brzucha, nudności), zmęczenie, zaburzenia snu (bezsenność lub nadmierna senność), nagłe spadki lub wzrosty wagi.
Jakie są objawy emocjonalne?
Zwiększony poziom niepokoju, drażliwość, frustracja, nadmierna wrażliwość, lęk, uczucie przytłoczenia, pesymizm, trudności w kontrolowaniu emocji, uczucie przygnębienia, smutek.
Jakie są objawy poznawcze?
Problemy z koncentracją, trudności w podejmowaniu decyzji, zaburzenia pamięci, uczucie rozproszenia, natrętne myśli, negatywne i pesymistyczne myślenie.
Jakie są objawy behawioralne?
Nadmierne spożywanie alkoholu lub używek, nadmierny apetyt lub brak apetytu, wycofanie społeczne, rozdrażnienie, trudności w relacjach interpersonalnych, nadmierne narzekanie lub płacz.
Warto pamiętać, że objawy stresu mogą się różnić w zależności od indywidualnych reakcji i sytuacji życiowych. Jeśli doświadczasz wielu z tych objawów i odczuwasz znaczące trudności w codziennym funkcjonowaniu, warto skonsultować się z profesjonalistą, takim jak lekarz lub psycholog, który może udzielić Ci odpowiedniej pomocy i wsparcia.
Obecność wewnętrznego niepokoju może być szczególnie niepokojąca, gdy towarzyszą mu inne dolegliwości. Ciągłe, nadmierne zmartwienia, nieustanny lęk oraz objawy somatyczne, takie jak napady pocenia się, zawroty głowy i przyspieszone bicie serca, w połączeniu z trudnościami w koncentracji, drażliwością i zaburzeniami uwagi, mogą wskazywać na obecność u pacjenta zaburzeń nerwicowych. Natomiast gdy wewnętrznemu niepokojowi towarzyszy wyraźne obniżenie nastroju, utrata energii, zaburzenia snu i apetytu, a także uczucie apatii i utraty przyjemności, istnieje duże prawdopodobieństwo, że pacjent zmaga się z zaburzeniami afektywnymi.
Jak sobie radzić ze stresem?
Radzenie sobie ze stresem jest ważne dla zachowania równowagi emocjonalnej i dobrego samopoczucia. Zadbaj o regularną aktywność fizyczną, zdrową dietę i odpowiednią ilość snu. Może to zdecydowanie pomóc w redukcji stresu. Ruch i zdrowe odżywianie wpływają korzystnie na układ nerwowy i produkcję hormonów związanych z dobrym samopoczuciem. Skorzystaj z technik relaksacyjnych, takich jak medytacja, głębokie oddychanie, joga lub progresywna relaksacja mięśniowa. Te praktyki pomagają wyciszyć umysł i zmniejszyć napięcie fizyczne. Inny sposobem na radzenie sobie ze stresem jest rozmowa z bliskimi osobami, dzielenie się swoimi uczuciami. Możesz również skorzystać z terapii lub grup wsparcia, w InRelatio chętnie pomożemy Ci pokonać stres.
