Dzieci rozwijają się, gdy czują się bezpieczne, kochane i pielęgnowane. Wczesna relacja rodzic-dziecko jest bardzo ważna. W bezpośredni sposób wpływa na rozwój fizyczny, emocjonalny, społeczny dziecka. Z kolei cechy te determinują przyszłą osobowość, zachowanie, relacje i wybory życiowe dziecka. Dziecko buduje więź z rodzicem na wiele sposobów. Bezpośredni kontakt fizyczny czyli pieszczoty, tulenie, przytulanie, to pierwsze przejawy tworzącej się więzi. Z biegiem czasu, gdy dziecko zaczyna dojrzewać, relacja z rodzicem wchodzi na inny wymiar. Dziecko coraz więcej zaczyna rozumieć, okazuje swoje potrzeby. Budowanie więzi odbywa się poprzez wspólne spędzanie czasu. Takie jak zabawa, czytanie książek, oglądanie filmów, itp. Kiedy dziecko zaczyna wyrażać siebie, niezwykle ważne jest słuchanie go i odpowiednie reagowanie na jego potrzeby – np. odpowiadanie na pytania czy wspieranie emocjonalne. Zwykłe wzajemne uśmiechy, spojrzenia i gesty potwierdzają emocjonalne zrozumienie między rodzicem a dzieckiem. Rola rodzica to praca na pełen etat. Okazywanie miłości i troski pozwala dziecku poczuć się bezpiecznie. Budowanie więzi między dzieckiem a rodzicem jest procesem długotrwałym i wymaga ciągłej uwagi i troski ze strony rodzica. Ważne jest, abyś poświęcał dziecku odpowiednią ilość czasu. Nie zawsze jest to proste.
Korzyści wynikające z silnej więzi dziecka z rodzicem
Kiedy świat dziecka w domu jest pełen miłości, jest ono lepiej przygotowane do radzenia sobie z wyzwaniami większego świata. Wczesna więź dziecka z rodzicem jest fundamentem do stania się szczęśliwym, niezależnym, dorosłym człowiekiem. Pełne miłości, bezpieczne relacje pomagają budować odporność oraz zdolność radzenia sobie z wyzwaniami. Silna więź między dzieckiem a rodzicem ma wiele korzyści zarówno dla dziecka, jak i dla rodzica. Oprócz wzrostu poczucia bezpieczeństwa dziecka i świadomości, że jest ktoś, na kim może polegać w trudnych sytuacjach, ważne jest również zdrowie psychiczne. Badania wykazują, że dzieci, które mają silną więź z rodzicem, mają mniejsze ryzyko zachorowania na depresję, lęki i inne zaburzenia emocjonalne. Faktem jest również, że kiedy czujemy się kochani i akceptowani wzrasta nasza zdrowa samoocena. To z kolei przekłada się na większą wiarę w siebie i lepsze zdolności radzenia sobie z trudnościami. W każdej relacji podstawą jest zaufanie. Zdrowa i dobra więź dziecka z rodzicem pomaga w budowaniu zaufania i zrozumienia między nimi.
Czynniki biologiczne, społeczne i psychologiczne wpływające na powstawanie więzi
Istnieje wiele czynników, które wpływają na powstanie silnej więzi między dzieckiem a rodzicem. Pomimo karmienia piersią i zapewnienia innych podstawowych potrzeb, dziecku brakuje wewnętrznego poczucia bezpieczeństwa, które może zapewnić tylko rodzic. Ważna jest również w tej relacji dostępność. Dostępność oznacza, że rodzice są obecni, gdy dziecko ich potrzebuje, a także wykazują zainteresowanie i aktywnie uczestniczą w życiu swojego dziecka. Ważne, aby nauczyć się rozpoznawać komunikaty wysyłane przez dziecko. Oczywiście każde dziecko jest inne i nie ma uniwersalnego sposobu na zaspokajanie potrzeb niemowlęcia. Niekiedy dziecko potrzebuje karmienia co 4 godziny, a czasami woli jeść co 1,5. Pamiętaj również o tym, że dziecko potrzebuje akceptacji i aktywnego słuchania. Akceptacja, wykazywanie empatii oraz pozytywne uczucia wobec dziecka, ułatwiają nawiązanie emocjonalnego porozumienia. Oprócz tego wspólne spędzanie czasu jest ważne w budowaniu silnej więzi między dzieckiem a rodzicem. Dziecko potrzebuje czasu spędzonego z rodzicem, aby rozwijać swoje umiejętności społeczne i emocjonalne, a także poznawać otaczający świat. Te czynniki mają kluczowe znaczenie w budowaniu silnej więzi między dzieckiem a rodzicem. Ważne jest, aby rodzice starali się spełniać te potrzeby swojego dziecka, aby pomóc mu rozwijać się w zdrowy i szczęśliwy sposób.
Etapy przywiązania, czyli jak powstaje silna więź dziecka z rodzicem?
Teoria przywiązania J. Bowlby’ego to teoria psychologiczna opisująca znaczenie przywiązania emocjonalnego w rozwoju człowieka. Według Bowlby’ego, przywiązanie jest naturalnym procesem, który powstaje między dzieckiem a jego opiekunem w pierwszych latach życia.
- Faza przed przywiązaniem to pierwsza faza, która ma miejsce w ciągu pierwszych sześciu tygodni życia dziecka. Akceptuje ono wtedy każdą istotę, która zapewnia mu komfort. Dziecko nie wykazuje preferencji dla nikogo konkretnego.
- Przywiązanie w trakcie tworzenia to kolejny etap. Występuje od szóstego tygodnia do ósmego miesiąca życia dziecka. Odczuwa ono niepokój, gdy zostaje odizolowane od innych ludzi. Mimo to nadal nie zauważa matczynego braku, ani całkowicie nie odrzuca obcych.
- Faza przywiązania i ustanawiania więzi następuje od sześciu do ośmiu miesięcy aż do drugiego roku życia. Teraz dziecko może czuć się wściekłe, gdy zostanie oddzielone od matki, a nawet może się tym znacznie niepokoić.
- Po ukończeniu drugiego roku życia rozpoczyna się faza wzajemnych relacji. Na tym etapie dziecko rozumie, że nieobecność matki nie jest trwała. Dzięki temu jest w stanie poradzić sobie z własnym lękiem, a nawet się uspokoić.
Teoria przywiązania Bowlby’ego odegrała ważną rolę w rozwoju terapii rodzinnej, a także w podejściu do adopcji i opieki nad dziećmi w placówkach opiekuńczych. Wraz z rozwojem badań, teoria przywiązania stała się również bardziej złożona. Jej związki z neurobiologią i biochemią mózgu są obecnie przedmiotem intensywnych badań.
Skutki braku więzi dziecka z rodzicem
Jak już wiesz, więź dziecka z rodzicem jest bardzo ważna i potrzebna. Jednak nie zawsze jest ona obecna. Jej brak może prowadzić do wielu negatywnych skutków, zarówno w krótkim, jak i długim okresie.
- Problemy emocjonalne;
- trudności w nauce; dzieci, które nie mają bliskiej relacji z rodzicem, mogą mieć problemy z koncentracją, motywacją i samodyscypliną;
- zwiększone ryzyko zachowań ryzykownych; takich jak nadużywanie substancji, agresja lub podejmowanie niebezpiecznych decyzji;
- problemy w relacjach społecznych;
- problemy z samooceną;
- w niektórych przypadkach problemy psychiczne, np. depresja, lęki i zaburzenia osobowości.
Wszystkie te skutki pokazują, jak ważna jest bliska więź między dzieckiem a rodzicem. Dzieci potrzebują wsparcia ze strony rodziców, aby rozwijać się emocjonalnie, społecznie i intelektualnie.
Wsparcie dla rodziców w budowaniu więzi z dzieckiem
Rodzice są odpowiedzialni nie tylko za zaspokojenie potrzeb fizycznych i emocjonalnych swojego dziecka, ale także za uczenie go umiejętności życiowych, społecznych i odpowiednich zachowań. Czasami zdarza się, że nie radzą sobie ze wszystkimi nowymi obowiązkami. To nic złego, jeśli potrzebujesz pomocy. Nasi specjaliści mogą pomóc w poprawie relacji rodzic-dziecko. Terapia to duża dawka wiedzy o rozwoju dziecka. W ten sposób poradnictwo dla rodziców może wzmocnić więź dziecka z rodzicem.
