Jako rodzice chcemy,
- by nasze dzieci potrafiły sprostać wymaganiom stawianym im przez życie,
- by akceptowały siebie,
- by potrafiły nawiązywać i utrzymywać satysfakcjonujące relacje z ludźmi,
- by były otwarte na ludzi i na wyzwania,
- by potrafiły cieszyć się z własnych sukcesów, ale też przyznawać się do błędów i wyciągać wnioski z porażek,
- żeby wiedziały, że mają prawo do miłości, szacunku, do szczęścia.
Chcemy, żeby dokonywały dobrych wyborów, zgodnych z ich potrzebami, by układały swoje życie tak, żeby były samodzielne i potrafiły czerpać z niego radość.
Zatem chcemy, by nasze dzieci cechowało wysokie poczucie własnej wartości, które wiąże się właśnie z akceptacją siebie, znajomością swoich mocnych i słabych stron, cieszeniem się z własnych sukcesów, pozwalaniem sobie na błędy i wyciąganiem z nich wniosków.
Jest to przekonanie o własnej godności i wartości i są to cechy, które w dużej mierze dziecko nabywa dzięki naszym staraniom.
Często jednak, zamiast wspierać rozwój poczucia własnej wartości, wspieramy wyłącznie wysoką samoocenę. Co w tym złego?
Zastanówmy się zatem, czym jest samoocena?
Samoocena polega m.in. na ciągłym porównywaniu się z innymi, przy których raz wypadamy lepiej, raz gorzej. Nie jest więc stała, jest bardzo zmienna.
Budując swoją wartość na samoocenie uzależniamy ją od wyniku naszych działań, opinii innych na nasz temat, pochwał płynących z ich strony, nagród ale też błędów, porażek, kar.
Czy czujesz już to napięcie i lęk odczuwane przez dziecko, które właśnie blado wypada na tle kolegi, który już umie jeździć na rowerku, siostrze, która zjadła zupę do końca, koleżance, która tak pięknie czyta?
Samoocena zależy od tego, co potrafię, co mi się udało, czy sprostałem/am oczekiwaniom swoim/rodziców/nauczycieli/kolegów. Samoocena nie wpływa na posiadanie stabilnego poczucia własnej wartości.
Co zatem na nie wpływa? Jak możemy budować u dziecka poczucie własnej wartości?
Przede wszystkim powinniśmy:
- akceptować dziecko takim, jakie ono jest z jego wszystkimi emocjami, nie zaprzeczać im;
- obdarzać je bezwarunkową miłością, nikt nie chce czuć, że jest kochany, pod warunkiem, że zachowuje się w oczekiwany sposób;
- okazywać wiarę w dobroć dziecka, nie zakładać, że jest złośliwe; jego złe zachowanie pokazuje tylko, że sobie z czymś nie radzi i nieudolnie stara się nam to pokazać;
- pomóc nazywać dziecku uczucia, wyrażać własne zdanie;
- pozwalać na dokonywanie własnych wyborów i szanować je;
- doceniać wysiłek dziecka, a nie tylko chwalić za efekty jego pracy;
- stawiać adekwatne do możliwości dziecka oczekiwania, granice pamiętając o tym, by pozwalały na jego rozwój.
Zapraszam do InRelatio Przestrzeń Rodziny Rodziców i Dzieci
Justyna Leonhard,
PSYCHOLOG DIAGNOSTA
